ODA DO MŁODOŚCI – MANIFEST ENTUZJAZMU I WOLI DZIAŁANIA

Oda to utwór poetycki napisany stylem patetycznym, stanowi pochwałę jakiejś osoby, wartości (utwór panegiryczny). Odą do młodości Mickiewicz włączył się w walkę klasyków z romantykami, opowiadając się po stronie romantyków. Utwór został napisany w 1820 r. (jeszcze w oświeceniu), poeta zaprezentował w nim swoją wizję starego i młodego pokolenia.

STARE POKOLENIE

MŁODE POKOLENIE

Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy – niewrażliwi, nieczuli na innych ludzi. Niech nad martwym wzlecę światem – skończył się ich czas. Takie widzi świata koło, jakie tępymi zakreśla oczy – są ograniczeni, nie ma w nich chęci życia, są znudzeni. To pesymiści, egoiści, zamknięci na świat, obojętni na wszystko. Muszą odejść, bo przeszkadzają, hamują postęp, są uosobieniem ciemnoty. Jest to bezwzględna krytyka, karykatura; nie przypisuje się im żadnych zasług.

Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga/ Łam czego rozum nie złamie – młodość może wszystko. Młodości! dodaj mi skrzydła! – młode pokolenie to ludzie nieprzeciętni, z fantazją i energią. To marzyciele, pełni życia, postępowi, otwarci na innych, na nowości. To altruiści, bogaci wewnętrznie, chcący zmienić całą ludzkość i świat, błyskawicznie i skutecznie (poświęcają się dla innych, chcą walczyć za sprawiedliwość, przelewać krew). Obrali sobie cele ponad ludzką miarę, nierealne w kategoriach rozsądku. Bardzo cenią wartość przyjaźni, wspólnoty. Chcą stworzyć raj na ziemi (życie w szczęściu). Pragną  przełamywać słabości, które tkwią w nich samych, chcą być idealni (ich wzorem jest Herakles) – dzięki tej postawie zostaną zbawieni.

ŚRODKI ARTYSTYCZNE UŻYTE W UTWORZE:
– apostrofy (do młodości);
– wykrzyknienia;
– porównania;
– metafory;
– epitety;
– powtórzenia;
– zasada kontrastu (cechy starego i młodego pokolenia);
– personifikacja młodości (Hebe – bogini młodości);
– motyw lotu (dynamizuje tekst).

Mickiewicz pisząc Odę... nie był jeszcze do końca romantykiem. Jest ona utworem przełomowym, łączy klasycyzm i romantyzm, zawiera elementy obydwu postaw.

ELEMENTY KLASYCYSTYCZNE:

–	nawiązanie do starożytności, do mitologii (Hydra, Herkules, Hebe, Ikar, Cantaury)
–	zasada decorum
–	idea racjonalizmu, pogłębiania wiedzy
–	walka z przesądami
–	idea wspólnego działania

ELEMENTY ROMANTYCZNE:

–	dominacja uczucia nad rozumem
–	świat duchowy dominuje nad materialnym
–	postawa buntu wobec świata
–	ukazywanie brzydoty (płaz)
–	idea nieprzeciętności, heroizmu

powrót do początku strony