ROMANTYCZNOŚĆ – UTWÓR PROGRAMOWY POLSKIEGO ROMANTYZMU

Zdaje mi się, że widzę... gdzie?/ Przed oczyma duszy mojej – oto motto tego utworu. Bohaterka ballady – Karusia – jest w stanie depresji, widzi swojego kochanka (Jasieńka), zmarłego dwa lata temu. Prowadzi z nim monolog dialogizowany. Mówi o miłości, tęsknocie, strachu. Kochanek jest dla niej bardzo rzeczywisty, ale ludzie, którzy go nie widzą, szydzą z niej, mają za niespełna rozumu. Karusia czuje się obco wśród innych. Tylko wieśniacy, prości ludzie wierzą Karusi, uważają, że duch kochanka faktycznie może wrócić na ziemię do ukochanej. Również narrator utworu stoi wyraźnie po stronie Karusi, współczuje jej.

W opozycji stoi mędrzec (symbol oświecenia, klasyczności), który kieruje się rozumem, wierzy tylko w to, co można zobaczyć. Uważa, że wiara w duchy jest głupotą i ciemnotą, a wiara w życie pozagrobowe to bluźnierstwo. Narrator twierdzi, że mędrzec nie pozna nigdy świata metafizycznego, żyje w świecie kłamstwa i nie dotrze do prawdy. Miej serce i patrzaj w serce – poucza starca.

W Romantyczności przeciwstawione są sobie: rozum – uczucia; wiara – szkiełko i oko; prawdy martwe – prawdy żywe.

ELEMENTY ROMANTYCZNE W UTWORZE:

–	ludowość (bohaterowie to wieśniacy, noszą stroje ludowe, używają języka ludowego; opisy przyrody wiejskiej, wiara w duchy);
–	dominacja uczucia nad rozumem;
–	gatunek: ballada;
–	bohaterka to obłąkana, nieszczęśliwie zakochana dziewczyna;
–	indywidualizacja języka (starzec mówi wyszukanym językiem, Karusia stosuje regionalizmy etc.);
–	elementy fantastyki.

powrót do początku strony